15.03.2023

Vonk in Oldambt: een terugblik.

Een bont gezelschap inwoners van Oldambt kwam dinsdagavond 14 maart bij elkaar in landgoed Westerlee voor een avond waarin het mocht vonken! In een kleurrijk decor van vlaggen, genaaid door de quiltgroep Oldambt, gingen ze samen in gesprek over wat hen bezighoudt rondom leefbaarheid en klimaatverandering.

Sara Scholten, de gespreksleider, opent de avond. ‘Dit is de avond waar de brand mag ontstaan, waarin het mag vlammen’, vertelt ze. Ze moedigt de aanwezigen aan om vrijmoedig te spreken. ‘Vanavond gaan we het hebben over leefbaarheid en klimaatverandering in het Oldambt, jullie gemeente. Leven deze thema’s bij jullie?’ ‘Het zijn de issues van deze tijd’ begint een inwoner. ‘Ik ben er dagelijks mee bezig. Onze leefbaarheid staat door klimaatverandering onder druk.’

Sara vraagt wie dat herkent. Er wordt geknikt, maar er klinkt ook een ander geluid. Eén van de jongeren vertelt wat ze denkt. ‘Het houdt me niet dagelijks bezig, ik wil me er niet te druk om maken. Als ik er te veel aan denk zou ik de dingen van het nu missen.’

Twijfel, zorgen en hoop

Sara stelt de volgende vraag. Waarom ben je er en waarom twijfelde je om te komen?

‘Ik ben hier om mijn mening te geven en te horen wat anderen vinden.’

‘Ik ben hier want ben dagelijks bezig met leefbaarheid en klimaat.’

‘Ik ben hier want ik maak me zorgen over de toekomst, ik ben er somber over en ik probeer keuzes te maken die niet zo belastend zijn.’

‘Ik ben hier want ik dacht leuk, weer eens wat anders! Ik heb getwijfeld omdat ik eigenlijk met mijn hond naar cursus moet.’

‘In de jaren ’70 hoorden we al dat het niet goed ging met de wereld (club van Rome), maar dat werd genegeerd, sinds die tijd maak ik me zorgen over de toekomst. Maar ik ben er niet dagelijks mee bezig hoor.’

‘Je moet je niet laten bang maken door de wereld, maar al je vuur erin gooien en meemaken!

‘Ik heb niet getwijfeld!’

Isil de regisseur van de productie in Oldambt sluit het rondje af. ‘In oktober is er ‘iets’, iets om te bezoeken, te bekijken, te doen, een culturele productie. De wensen, verlangens en verhalen wil ik in de productie terug laten komen. Daarom is het zo belangrijk dat we hier zijn met elkaar vandaag, want zonder deze bijeenkomsten is er geen productie, geen inhoud, geen verbinding. De dingen die vandaag worden gezegd zijn daar belangrijk voor. Hopelijk herkennen jullie je daar straks in.’

Verschillen omarmen en blijven nadenken

Na de eerste ronde vraagt Sara de deelnemers om in tweetallen naar elkaar hardop uit te spreken waar ze zich zorgen of boos over maken ten aanzien van leefbaarheid en klimaat in deze gemeente, en waar ze juist hoopvol over zijn.

Aansluitend worden deze voorbeelden gebruikt in een groepsgesprek waarbij de essentie is dat zoveel mogelijk standpunten naar voren worden gebracht.

Er zijn twee regels:

  1. Je mag jezelf tegenspreken
  2. Probeer 1 ding tegelijk te zeggen

De deelnemers brachten om beurten een stelling in.

‘Belasting verhogen op vlees en zuivel is onzin’

‘Massaal geproduceerd vlees moet duurder’

‘Als iedereen alleen maar meeloopt, dan wordt het nooit beter in de wereld en komt er nooit een nieuw idee’

‘Meelopen zonder nadenken, dat is een kwalijke zaak’

‘We kunnen meelopen wat we willen, maar de verschillen blijven’

‘Je kan de verschillen ook koesteren, laten we de verschillen omarmen’

‘Mensen moeten proberen elkaar te vinden in wat hen bindt’

‘Ik vind dat we eerst over een mening moeten nadenken wat voor invloed het heeft op iemand leven, maar zeker niet stoppen met mening te uiten’

‘Laten we ophouden met filosoferen en eenvoudig met elkaar omgaan’

‘We moeten eerst door de lelijkheid en het gedoe heen, om uiteindelijk concreter te worden en iets te veranderen’

Kampvuurtje in Westerlee

Sara vraagt tot slot de deelnemers om een paar mensen op te zoeken met wie zij wel om een kampvuurtje heen willen zitten. ‘Laat één iemand over een voorbeeld vertellen waarin de leefbaarheid onder druk staat in deze gemeente. Je mag niet reageren, alleen luisteren. Aansluitend bedenkt de groep een advies voor het voorbeeld, een advies voor de gemeenschap of de gemeente.’

Verschillende voorbeelden passeren de revue. Van hoe het gebied als wingewest wordt gebruikt (windmolens, turf- en zoutwinning, industrie) en hoe daarover te weinig met de bevolking wordt gesproken. Dat dit heeft geleid tot een strijdbaar volk dat niet snel buigt, maar aan de andere kant ook murf is geslagen. Ga met je poten in de klei staan, beste overheidsprofessional! Is het advies.

Tijdens de borrel wordt er nog flink nagepraat. Een van de deelnemers heeft het laatste woord. ‘We hebben ons van oudsher vaak moeten verdedigen. Eigenlijk… zijn we krijgers!’