Dit zijn de opbrengsten van de creatieve werkplaats in Thesinge

Theatermaker Sara Scholten en muzikant Jordy Richir leiden deze Creatieve Werkplaats: ,,Het is nu nog niet voor te stellen, maar binnen twee uur hebben we samen iets gemaakt waarvan wij met elkaar denken dat het gebruikt zou kunnen worden in een voorstelling!”

Dat de vorm en inhoud van de uiteindelijke voorstelling nog niet vastgesteld is, wordt toegelicht door Gea Smidt, artistiek leider van Gronings Vuur. ,,,Gronings Vuur is een cultureel project dat in iedere Groningse gemeente op zoek gaat naar de verhalen die leven onder de inwoners. Daarmee gaat een regisseur -in dit gebied is dat Jos van Kan- een theatervoorstelling bedenken. Het concept van de voorstelling presenteert Jos op 28 maart in dorpshuis ‘t Holt in Ten Post. Ook geeft Jos dan aan hoe je mee kan doen. De voorstelling wordt voor publiek gespeeld in september dit jaar.”

De Creatieve Werkplaats is onderdeel van het voortraject, dat bestaat uit een reeks bijeenkomsten, alle met een eigen karakter, waar op verschillende manieren verhalen, kennis, creatieve inspiratie, meningen en opvattingen over dit gebied worden opgehaald. 

Jordy legt de werkwijze van vanavond uit: ,,We halen ook vanavond verhalen op, gaan daarmee op een creatieve manier aan de slag en presenteren het daarna kort, zodat we input kunnen geven aan Jos.” 

De eerste opdracht is een speeddate, waarbij alle aanwezigen zich binnen drie minuten aan een ander voorstellen, en samen een klein concept moeten bedenken. Sara en Jordy lopen ondertussen rond en maken aantekeningen van wat ze opvangen. 

Hierna inventariseert Sara wat er is opgehaald:

• In dit unieke gebied in Groningen hebben drie kloosters gestaan. De kloosterfundamenten zitten nog in de grond. Je kan een parallel trekken tussen de mensen die in zo’n klooster leefden, en de huidige inwoners van deze dorpen. Het leven in de kloosters bestond uit zingend bidden en werken. Ze waren chagrijnig en dachten: ‘Wanneer kom ik nou in de hemel?’ Daartegenover zijn wij in de huidige tijd ook aan het wachten en aan het mopperen. Kunnen we dit omzetten in muziek? Twee rijen mensen, schreeuwend zingen over wachten en verwachten, ongenoegen in heden en verleden.
• Een ander geeft de traditionele verschillen tussen de dorpen aan. In Garmerwolde de zakelijke ondernemers, in Thesinge de christelijke inslag.
• In de nieuwe groentetuin in Garmerwolde, zijn verschillen tussen mensen die daarin werken te zien. Zo zijn er wel twintig visies over het planten van prei, taalverwarring en identiteitsverschillen.
• Dan wordt opgemerkt dat er mopperende oudere generaties zijn, maar dat we het moeten hebben van de jeugd. Zij kunnen de verschillen opheffen, want zij vormen een brug hiertussen!
• Door de versterkingsoperatie is er een generatie jongeren die leeft onder constante stress. Ze zijn een wandelende tijdbom. Je zou dit als een positieve bom willen laten ontploffen op een groot feest. Kinderen geven inspiratie, ze moeten hun frustraties kunnen lostrommelen!”
• Dan volgt een kleine vertelling om een ervaring te delen. “Ik trof eens een visser en vroeg hem: ‘hest al wat vongen?’ Hij verstond me niet. Het bleek een Brabander, in ons gebied met vakantie. Ik begreep niet wat hem hier bracht, totdat hij mij vertelde hoe mooi Groningen is, met vriendelijke mensen, rust, schone lucht en een weids landschap. Dit opende mij de ogen. We zijn te bescheiden, en zien zelf blijkbaar niet hoe mooi deze provincie is. Ik wil graag dat we weer trots kunnen zijn.”
• Het is hier makkelijk om contacten te leggen. Mensen nemen graag even alles met elkaar door, bespreken de ditjes en datjes. Wellicht dat als concept: wandelende mensen als rode draad door de voorstelling; ontmoetingen met anderen.
• In ieder dorp wel een bankje staat waar ‘hangouderen’ zich verzamelen om commentaar te leveren op alles wat er gebeurt. 
• Tenslotte vraagt een van de mensen zich hardop af wat een project als Gronings Vuur dit gebied gaat brengen. ,,We hebben 100 jaar zonder geleefd, dus waarom? Hier passen geen Stadse fratsen, en een voorstelling in Ten Boer slaat al helemaal nergens op!”

Jordy haakt hierop in en leest voor wat hij nog meer aan opmerkingen heeft gehoord en opgeschreven: 

• Kids met idiote ingevingen geven inspiratie
• Het kind in ons wakker maken
• Anders wonen (Woldwijk)
• Wat zit er in de grond?
• Drie grote kloosters
• De basisschool dreigt te verdwijnen
• Samen weer verbinden
• Haak in, zing in een kring!
• Van de ruimte en de ellende iets leuks maken
• Kinderen die ellende moeten lostrommelen
• Aardbevingen
• Makkelijke gesprekjes met mensen
• Snoertje wordt rode draad waarin mensen vertellen
• De jeugd maakt de brug
• Knorrige mannetjes -denk aan de Muppets- die steeds opmerkingen maken

Uit deze korte verhalen worden de volgende concepten gekozen om aan door te werken in 3 groepen: een koor dat tegenover elkaar staat te zingen, wandelende mannetjes en de jeugd als tijdbom. Sara vraagt iedereen om groepen te vormen en vervolgens in twintig minuten het onderwerp uit te werken in een concept. 

Wat volgt is een zaal vol zang, muziek en gesprekken. Het lijkt een lastige opgave, maar na een klein half uur is iedereen klaar. Sara: ,,Als afsluiting van deze avond laten we aan elkaar zien wat we hebben bedacht en gemaakt.”

Concept 1:
Er staan vier mensen in tweetallen tegenover elkaar, twee beginnen te zingen in Gregoriaanse stijl: “Stil maar, wacht maar…” Prompt antwoorden de andere zangers, schreeuwend, bijna rappend: “We zijn het zat!” “Kijk eens om je heen…”, “Je ziet geen vogels of insecten meer! Geen bloemen! Grasfalt!” “Het komt goed, er wordt aan gewerkt” “Eerst zien, dan geloven!” “Eerst geloven, dan zien….”

Concept 2:
Drie stoelen vormen een ‘bankje’. Er zitten drie mannetjes op, een beetje chagrijnig kijkend. Ze hebben het theatergebeuren aanschouwd en vinden er wat van: ,,Wel het dit bedocht? -Ach, stadse fratsen.- Ja… ja… dat zol’t wezen. – En wel is dei man mit die koale kop? Woont dei op Schier? Wat mot hij hier nou? –Ach, wat de wind bloast… bloast hij verder… – Ja mor wie zitt’n der mit! Hebben ze hier wel tied veur? – Subsidies hè… – Doar betoalen wie nou belasten veur! – Ach, mor den hest ook wat. – Ja, nou, soms kist beter niks hebben! – Ach, beter een haalve appel den een leeg aai.”

Concept 3:
We horen de tune van de Muppetshow, maar dan op een moderne beat.
De volgende tekst wordt als tegengeluid gezongen richting de mannen op een bankje:
Kijk daar die oude mannen
praten over wat vroeger was
we willen iets nieuws proberen
ja wij geven gas!

Onderstaande tekst wordt gezongen als reactie op de Gregoriaanse zangers:
Wij willen hier lekker wonen
alle kerken op hetzelfde pad
ons fundament is ‘t oude klooster
het gezeur dat zijn we zat!

Na luid applaus door en voor iedereen vraagt Sara elk groepje om nog toe te lichten wat ze hadden bedacht.

• Het koor wil het verschil benadrukken tussen positiviteit en negativiteit. Tussen heden en verleden, niet kunnen wachten op de hemel en leven in de ellende van nu, eerst zien en dan geloven. Of is het: eerst geloven, dan zien…? 
• De mannetjes willen de afkeer van het ‘moderne gedoe’ laten zien, iets wat ook leeft onder een deel van de inwoners.
• De zingende wandelaars vertegenwoordigen de jeugd, als cirkel een eenheid vormend tegenover de anderen: een tegengeluid, niet-zeuren-mentaliteit en met ‘moderne muziek’. 

Op de vraag van een deelnemer of deze avond echt van waarde is voor het traject van Gronings Vuur, geeft regisseur Jos antwoord: ,,Ik heb hier heel veel aan gehad! Er zijn zinnen gezegd die ik letterlijk zou kunnen gebruiken in de voorstelling, vormen die erg interessant zijn en ondanks dat de leeftijd van de aanwezigen relatief hoog ligt, is er grote belangstelling getoond voor de jongere mensen in dit gebied. Dat is heel waardevol.”

Als afsluiting vraagt Sara iedereen één woord te noemen over deze eerste Creatieve Werkplaats. Genoemd worden: rijk, verrassend, onverwacht, leuk, levendig, behoudend.

Tweede creatieve werkplaats
Op woensdag 12 maart is de tweede Creatieve Werkplaats, in Dorpshuis De Leeuw in Garmerwolde. Uiteraard zijn jongeren ook welkom, graag zelfs. Aanmelden voor deze avond kan via info@groningsvuur.nl of via dit formulier.

De foto’s bij dit bericht zijn gemaakt door Marijn Boeré.