Kampvuur in Veenkoloniën: verhalen, poëzie, muziek en een vooruitblik op de culturele productie

Na een muzikale opening nemen Inger van Til en Sara Scholten van Gronings Vuur het woord. Zij heten iedereen welkom en vertellen over het traject dat al is afgelegd. ,,We zijn een maand geleden begonnen hier in de Veenkoloniën met verschillende gespreksavonden. Vanavond blikken we terug op de inhoud die we hebben opgehaald.” 

Want hoe denken de mensen die in deze regio wonen over leefbaarheid en klimaatverandering? Over de geschiedenis en hun toekomst?   

Zuurstof
Een onderdeel van de informatieverzameling is Zuurstof. Vijf schrijvers van schrijverscollectief Noordwoord gingen hiervoor in gesprek met vijftien inwoners van de Veenkoloniën. Van dit gesprek maakten zij een gedicht of verhaal, die hier te lezen zijn (selecteer rechtsboven ‘verhalen’).

Vervlochten door het programma van Kampvuur dragen alle schrijvers één van hun bijdragen voor. Het zijn de verhalen van Alberta Kuil, Harm-Jan Dirksen, Jan-Willem van der Kolk, Tiny Meijer en Rianne. De portretten van inwoners worden getoond op een groot scherm. Elke inwoner is gefotografeerd met een Sanseveria. ,,Een verhaal vertellen lucht op, dat geeft zuurstof”, verklaart Sara de naam van dit onderdeel. 

Komen, gaan en blijven
Imke Rozema uit Oude Pekela laat daarna haar muzikale dialoog horen, daarbij ondersteund door Jordy Richir. Zij maakte deze tijdens de creatieve werkplaatsen van Gronings Vuur, die afgelopen weken plaatsvonden. Haar dialoog gaat over verleden, heden en toekomst. Over komen, gaan en blijven en was dan ook in drie delen ‘opgeknipt’.

Trots op wat er is
Inger blikt vervolgens kort terug op Brandstof, de eerste bewonersavond die op 30 oktober plaatsvond in theater Geert Teis in Stadskanaal. Vijf inwoners spraken hier over de geschiedenis, gezond leven, gezond eten, biologische landbouw en innovatie. Inger nodigt Thomas Kaldijk, presentator tijdens Brandstof, uit om die bijeenkomst nog eens kort samen te vatten. ,,Spannend – met name voor mijzelf-, nieuwsgierig en inspirerend”, is zijn antwoord.

Over deze avond is best nog wel even nagepraat, blijkt na een rondvraag van Inger. ,,We zijn als Groningers vaak erg bescheiden, maar we mogen trots zijn op waar we wonen”, klinkt het vanuit het publiek.

Die trots en passie merkte ook schrijfster Lilian Zielstra, geboren in Stadskanaal en getogen in Pekela, in haar gesprekken. Of beter: het vuur, zoals ze kernachtig samenvat. ,,Het is hier echt mooi. Er kan hier veel, mensen willen veel.”  

Positiviteit
Sara legt het publiek vervolgens een aantal stellingen voor, net zoals de deelnemers dat deden tijdens de gesprekssessie Vonk. ,,En ja, het heeft wel gevonkt tijdens die avond”, geeft Sara aan. De Veenkoloniën zijn altijd negatief in het nieuws, is één van de stellingen. Hier moeten de inwoners steeds weer vechten voor hun positieve imago. Het grootste deel van de aanwezigen is het hier mee eens. ,,Het is hier prachtig wonen.”

Nadat Imke en Jordy het derde en laatste deel van hun muzikale dialoog afronden, vraagt Sara aan Niels Steenstra, begeleider van de creatieve werkplaatsen van Gronings Vuur, om deze werkplaatsen in de Veenkoloniën één woord te omschrijven. ,,Blues”, is zijn antwoord. ,,De Veenkoloniën-delta-blues. Over de tragische schoonheid van het landschap.”

Uit die creatieve werkplaatsen komt ook het nummer van Nikki Pontier, die acht jaar geleden vanuit het Westen naar Stadskanaal verhuisde. ,,Ik heb de tekst vandaag afgemaakt”, geeft ze vooraf mee. Dat haar ‘Don’t hold back’ hier en daar nog wat wiebelig is, deert dan ook niet. Ze vertelt op muzikale wijze het verhaal van hoe ze haar roerige verleden omzette naar iets positiefs. ,,I’ve got it all”, is een veelzeggende zin uit het lied.  

Gronings Vuur productie in de Veenkoloniën
Het slot is aan Ploech en eide, het theatercollectief dat verantwoordelijk is voor het evenement dat in mei 2024 te zien is voor publiek. Zij hebben al die avonden aandachtig geluisterd, meegeschreven en doorgevraagd en ze nemen de informatie mee in hun maakproces.

Tamara Schoppert en Dinanda Luttikhedde zijn namens het vierkoppige collectief aanwezig. Ze leggen een veelvoud aan kaartjes op de grond met termen en begrippen die de afgelopen weken de revue passeerden. Een veelgehoorde is ‘van hier’. Vanhier wordt dan ook de titel van het programma dat in mei 2024 verdeeld over drie dagen op drie locaties wordt opgevoerd.

Een toelichting:

Vanhier,

Drie verhalen van hier over komen, gaan en blijven. Een ode aan de Veenkoloniaal die een rijke historie maar zeker ook een gedreven toekomstbeeld heeft.

Drie mensen met trots en hartstocht. Met elk een eigen route door dat rechtlijnige landschap.
Een veenarbeider, een kapiteinsvrouw en een jonge Veenkoloniaal

Waar kom ik vandaan? Waar hoor ik? Waar wil ik zijn? Wie ben ik? Wie zijn wij? Wie ben jij?      

Lees hier een uitgebreider verhaal over de totstandkoming van de titel en de verdere  inhoud van het programma.

Oproep
Ploech en eide hoopt veel bewoners van de Veenkoloniën te betrekken bij de productie. Op onze site, via de nieuwsbrief en socials plaatsen we de komende tijd oproepen voor verschillende functies en rollen. De voorstellingen zijn te zien op 24, 25 en 26 mei. In elke gemeente – Pekela, Veendam, en Stadskanaal – één voorstelling die op meerde momenten wordt opgevoerd. ,,Je kunt ze allemaal bij langs”, verzekert Tamara.

Over tijdstippen en locaties volgt later meer nieuws.