Mooie ideeën bij eerste creatieve werkplaats van Gronings Vuur in Midden-Groningen

Gea Smidt, artistiek en algemeen leider van Gronings Vuur, opent de avond. ,,Vanavond gaan we luisteren naar wat jullie te zeggen hebben en hoe jullie dat met elkaar gaan verbeelden”, zegt ze. ,,Het gaat bij Gronings Vuur inhoudelijk over wat er speelt in jullie gemeente. Hoe het is om er te wonen en werken in Midden-Groningen, over het leven, de toekomst en het opgroeien hier. Alles wat jullie delen, is inspiratie voor de voorstelling die in mei en juni 2026 te zien zal zijn.”

Ze stelt artistiek projectleider Kees Scholten voor, die de komende tijd samen met een componist en schrijver de verhalen van inwoners gaat vertalen naar een voorstelling. Hij heeft vanavond acteur Roger Goudsmit meegenomen, hij gaat een rol vervullen in de voorstelling. ,,Aanjager Kees-Jan Luursema en cultuurcoach Daniëlle Schipper van het Kielzog hebben jullie aan ons gekoppeld en voor deze avond uitgenodigd”, vertelt Gea.

De avond wordt begeleid door Sara Scholten, theatermaker, en Jordy Richir, muzikant. Sara legt uit: ,,Wat we vanavond gaan doen, is vooral iets maken vanuit de inhoud. In hele korte tijd bedenken we een concept en werken dit uit. We beginnen met drie korte opdrachten om elkaar te leren kennen en onze creativiteit te prikkelen.”

De groep begint met een theatrale kennismaking: ze maken zonder woorden contact met elkaar stellen zich op, op volgorde van woonplaats en leeftijd, en kiezen tussen toekomst of verleden.

Wat opvalt, is dat er geen jonge mensen onder de 30 aanwezig zijn. Bij die laatste oefening verzamelt zich een grote groep bij ‘toekomst’. Enkele reacties:

,,Ik ben al zoveel met geschiedenis bezig, dat ik graag fris vooruit wil kijken.” ,,Ik had een prima jeugd, maar ik leef in het nu en ben nieuwsgierig naar wat komt.” ,,Het is mooi om bagage mee te nemen naar de toekomst.”

Sara: ,,Ik concludeer dat jullie vooral zin hebben in de toekomst!”

Op de volgende keuze — denken of doen — klinken uiteenlopende reacties: ,,Kinderen dóen! Ze kunnen al van kleine dingen een verhaal maken”, ,,Denken, daar begint het mee.” , ,,Ik doe al voordat ik denk.” En de mooie spreuk: ,,Denk aleer gij doende zijt, doende denk dan nog.”

Daarna verdelen de deelnemers zich op basis van hun discipline: bouwers, makers en muziekmensen.

Eerste opdracht: ‘Trots’eer’ de toekomst’
Sara introduceert de hoofdopdracht van de avond: het maken van een mini-concept rondom het thema ‘Trots’eer’ de toekomst’. ,,Je mag het op alle manieren interpreteren”, legt ze uit. ,,Als trots op de toekomst, of als eerbetoon aan wat was. Laat het ontstaan.”

Na een korte brainstormsessie presenteren de groepen hun eerste ideeën:

Groep 1:
,,Wij zien een voorstelling met een trekker en een ploeg”, vertelt een deelnemer. ,,Het oude wordt omgeploegd, en het nieuwe – de toekomst – komt naar boven. Danseressen in jute, tussen rijen aardappelen. Een beeld van groei.”

Gea vult aan: ,,Iets wat lang begraven is geweest, komt boven – niet archeologisch, maar als iets positiefs. Een besef.”

Groep 2:
,,Wij dromen van een plek waar kinderen nieuwe geschiedenis schrijven”, vertelt iemand. ,,Een ‘bosjuttersploats’ met een boomhut en kampvuur, waar ze kunnen spelen en verbinden. Zo’n plek brengt leven in het dorp.”

Groep 3:
,,Wij hebben een boot bedacht, met muziek die aanzwelt terwijl de boot voorbijvaart. Het speelt zich af op het Schildmeer en in het Roegwold – en vogels reageren op de muziek. De elementen komen tot hun recht.”

Roger deelt een persoonlijke herinnering: ,,Ik heb een foto van mijn tante die me leerde lopen op het strandje van het Schildmeer. Dat gevoel willen we oproepen.”

Terwijl de ideeën worden gedeeld, vult Jordy aan met notities: torens bouwen met touwen, openluchttheater op reis.

Gea merkt op: ,,Ik hoor dat de Midden-Groninger niet bestaat. Elk dorp heeft zijn eigen identiteit. Geopperd wordt dat je daar iets mee kan doen. Bijvoorbeeld theater in huiskamers, theater  van huis naar huis, van dorp naar dorp.”

‘Lint van leuke plekken’
Iemand stelt voor om de lange weg tussen Harkstede en Tjuchem te gebruiken als een ‘lint van leuke plekken’. Er ontstaat enthousiasme voor een nieuw festival. ,,Een groot, laagdrempelig festival voor jong en oud. Iedereen kan meedoen!”. Roger zegt: ,,Liefdevol gemaakt, als tegengeluid. Midden-Groningen heeft zo’n broedplaats van creativiteit nodig.”

Sara vraagt: ,,Wie herkent zich hierin?” — en bijna alle handen gaan omhoog.

Annet merkt op: ,,De taal van mensen uit Hoogezand is anders dan die van de dorpen. In de dorpen doe je het samen, in Hoogezand zeggen ze sneller: ‘Dat moet iemand anders regelen.’” Een ander vult aan: ,,We moeten het samen doen, en niet alles overlaten aan professionals.” En weer iemand anders zegt: ,,Er zijn genoeg initiatieven, maar vaak kleine clubjes. Het is niet altijd duidelijk wie wat doet.” 

Kees Scholten vraagt vervolgens: ,,Zijn jullie blij met de fusie tot Midden-Groningen, of mis je de oude gemeente, met je eigen raad en burgemeester?”

Een vrouw zegt: “Ik had liever Overschild gehouden, mijn oude dorp.” Een ander: ,,Het is groter geworden, en er gebeurt meer, maar je hoort er weinig over. De berichten bereiken niet iedereen.”

Roger vraagt of noaberschap nog leeft in deze omgeving. ,,Er zijn groepjes die naar elkaar omzien”, zegt iemand. ,,Maar vooral binnen het eigen dorp.” Dat wordt aangevuld met: ,,Maar het is niet per se gesloten. Mensen van buiten kunnen er echt wel tussenkomen.”

Aan de slag
Daarna is het tijd om de ideeën uit te werken. De aanwezigen vormen twee groepen en krijgen korte tijd om hun concept te verbeelden. Daarna presenteren ze deze aan elkaar. 

Groep 1 zit op een rij in hurkzit op de grond. Eén van de deelnemers maakt muziek, dat klinkt als het ruisen van de wind. Het geluid zwelt langzaam aan als ze langs de rij van deelnemers loopt. Op het moment dat ze een deelnemer passeert, volgt een kleine performance. Zo staan de deelnemers één voor één op, en maken ieder een eigen geluid en beweging. Langzaam dooft het geluid weer uit en bewegen de deelnemers weer naar hurkzit op de grond.

,,Wij hebben een ploeg verbeeld”, zegt iemand. ,,We hebben de grond omgeploegd, positiviteit naar boven gehaald en zaadjes geplant voor de toekomst. We zijn er trots-eer-baar op!”

Groep 2 brengt een kleine voorstelling van een boot vol mensen en verhalen die van haven naar haven vaart.

,,In Muntendam bie de schaive klabbe horen we over de ondergelopen polder, het Drentse water doorstroomde het land, dikke trammelant!”, zegt de verteller. In Woudbloem zingen mensen in de oude fabriek, waarvan nog de helft overeind staat. Een operazanger zingt ‘Bist du bei mir’ van Bach. In Meeden gaat het over het dorpshuis dat vroeger op een andere plek stond, en door het water naar het Zuiden werd gejaagd. Maar het is goede plek, waar mensen samenkomen, sporten en zingen. Een ‘best plekje’. 

Tot slot bereiken ze het Schildmeer. Roger vertelt: ,,Daar is mijn tante Maria uit Den Haag, die mij leert lopen op het strandje. Het lijkt alsof ik over het water loop, het is een mooi gezicht: een witte vrouw met een jongetje met een kleurtje aan haar hand.”

Afsluiting
Kees Scholten: ,,Het is mooi om te zien hoe er een verandering kwam in de energie zodra jullie je creativiteit inzetten. Dank daarvoor!”

Sara sluit de avond af met de vraag: Wat neem je mee van vanavond? De volgende antwoorden klinken uit de groep:
,,Energie”
,,Saamhorigheid”
,,Lol”
,,Verrassend”
,,Creativiteit”
,,Verbinding” 
,,Humor”
,,Samen”
,,Plezier”
,,Gezellig”
,,Ontwortelen”
,,Het smaakt naar meer”
,,Vurig”
,,Kracht”
,,Beweging”
,,Opnieuw beginnen”

Tweede creatieve werkplaats
De tweede creatieve werkplaats is op maandag 10 november in Kolham, bij Ecomotion aan de Hoofdweg 137. Daar is weer iedereen welkom, en neem vooral ook iemand mee, een jongere bijvoorbeeld. De avond begint om 19.30 uur. Aanmelden kan via info@groningsvuur.nl of via deze link.

Foto’s bij dit verslag zijn gemaakt door Marijn Boeré.