27.11.2023

Verhalen over Veenkoloniën in muziek, beeld en woord tijdens tweede creatieve werkplaats

Gronings Vuur organiseerde woensdag 22 november de tweede creatieve werkplaats voor de inwoners uit de gemeenten Pekela, Veendam en Stadskanaal. Lees hier welke verhalen deze mooie mensen met elkaar hebben vertaald in muziek, beeld en woord.

De creatievelingen druppelen binnen in de hal van het Dollard College in Oude Pekela. Deels bekenden van de eerste creatieve werkplaats, maar ook nieuwe gezichten.

Om 19.00 uur openen Sara Scholten en Niels Steenstra van het artistieke team van Gronings Vuur de avond. Ze geven aan dat deze werkplaatsen een creatief vooronderzoek zijn. Van grote waarde voor de mensen die zelf deelnemen, maar ook inspiratie voor de makers van het evenement dat in mei 2024 te zien is voor publiek. Tamara Schoppert van theatercollectief Ploech en eide – zij maken de theatrale productie – is aanwezig.

We beginnen met een voorstelronde. Er zijn vanavond creatieve inwoners die muziek maken met zang, tekst en het bespelen van gitaar, saxofoon en andere blaasinstrumenten. Ook zijn er creatievelingen die aan theater, schilderen, verhalen vertellen, beeldende kunst en vormgeving doen. 

‘Trots en daadkracht’

Tamara Schoppert vertelt wat collectief Ploech en eide de afgelopen periode is opgevallen in de Veenkoloniën. Op basis van de verhalen die verteld zijn tijdens de eerdere inwonersavonden Vonk, Brandstof en de eerste creatieve werkplaats, maar ook op basis van eigen onderzoek. ,,In de media en onderzoeksrapporten wordt veel kansarmoede geschetst, maar wij zien dat mensen trots zijn, dat hier daadkracht wordt getoond.” 


Tamara Schoppert van theatercollectief Ploech en eide. Foto: Marijn Boeré.

Dit moor, dit moeras is vormgegeven door de mensen die hier naartoe zijn gekomen, geeft Tamara aan. ,,Een smeltkroes van aanpakkers”, vult één van de aanwezigen aan. De scheepvaart heeft een grote rol gespeeld. Waar is de scheepvaart gebleven?

Komen, gaan en blijven

De woorden daadkracht, smeltkroes, trots, generaties, scheepvaart, kanaal, trein en een aantal andere woorden worden op kaartjes geschreven en opgehangen op het Gronings Vuur-bord. De kern voor Ploech en eide op dit moment vat Tamara samen in ‘komen’, ‘gaan’ en ‘blijven’.  

Er vormen zich een beeldende kunst- en vormgeving groep en twee muziekgroepen. De opdracht is om zoveel mogelijk ideeën te bedenken, geïnspireerd door de Veenkoloniën, met het verhaal en de woorden van Tamara in het achterhoofd. De groepen gaan aan de slag.

Dan is het tijd om de opbrengst te delen. Iedereen gaat zitten voor de presentaties. 

Bluesnummer

Een bluesnummer wordt gedeeld door de groep die zich voor deze gelegenheid De Perfectionisten heeft genoemd. Twee zangeressen, begeleid door gitaar en piano, zingen over trots. Dat mag je hier zijn, trots, maar nee nee, niet te veel. Ons kent ons, het kon minder, er zijn onrustige onderstromen, doe kalm aan, maar vooral nait soez’n en doorbroez’n.

Het erfgoed van de Veenkoloniën ervaarbaar maken voor publiek, dat wil de vormgevingsgroep. Ze stellen een beeldende reis voor in de trein, een reis waarin je het publiek vroeger en nu laat beleven. We stappen met z’n allen op de trein. Komen aan bij station Wildervank en zien mensen die wachten op de trein. Het zijn mensen van nu, maar ook van vroeger. Vervolgens komen we aan bij de treinhalte Bareveld. Daar zien we een scheepswerf, een oude snikke: de scheepvaart herleeft! 

Geschiedenis zichtbaar maken

Een volgend idee is om publiek de oorspronkelijke hoogte van het veen te laten beleven. Om met foto’s en video’s de geschiedenis zichtbaar te maken. Er volgt een gesprek naar aanleiding van deze presentatie en iemand zegt treffend: ,,Zelfs de grond waarmee de afgegraven vlakken zijn opgevuld, is immigratiegrond.”

Met gitaar en stem volgt een dialoog tussen een individu en de maatschappij, ouders, het innerlijke gevoel. Op zoek naar ruimte, op weg naar rust, om zo los te kunnen weken van je roots, weggaan waar je vandaan komt.

Zeemanslied

Een andere groep draagt de tekst voor van een Zeemanslied dat door de Fanfare kan worden gespeeld met als titel: ‘Het water vertelt’. ‘Vroeger was er rust, vervolgens werden er bakken turf boven mijn hoofd vervoerd, en toen begon de ellende pas. Mijn levensader raakt steeds meer verstopt. Door alle drek die op mij werd geloosd, ontstond gas en dat legde af en toe een brug in as. Kortom, het motto van de Pekelders ‘gooit moar int daip’ zorgt ervoor dat ik langzoam verzaik.’

We sluiten af met een song die gemaakt is naar aanleiding van de eerste creatieve werkplaats, de titel luidt: Don’t hold back. Een nummer over het blijven najagen van dromen ook al lijken je kansen beperkt.

Uitnodiging laatste publieksbijeenkomst: Kampvuur
We nodigen iedereen uit voor de gratis publieksbijeenkomst Kampvuur op 29 november om 19.30 uur in dorpshuis de Wending in Veendam. Aanmelden kan via info@groningsvuur.nl

Dit is de laatste in een reeks inwonersavonden in de Veenkoloniën. Alle verhalen die Gronings Vuur tot dusver heeft opgehaald bij de inwoners worden hier samengevat. Ook vragen we of we goed hebben geluisterd. Collectief Ploech en eide presenteren aan het eind van de avond hun plannen voor de Veenkoloniën en hoe je mee kan doen. In mei 2024 vindt de theatrale productie voor publiek plaats.