Vonk in de Veenkoloniën: een terugblik

Gespreksleider Sara Scholten opent de avond: ,,Jullie zijn uitgenodigd door cultureel aanjager Annelies Langenburg omdat jullie een mening hebben. Jullie vonken en ontvlammen allemaal regelmatig voor Pekela, Stadskanaal en Veendam”, zo begint ze. Ze nodigt iedereen uit vrijmoedig te spreken. ,,Gebruik je stem.”

Nieuwsgierig en trots
Sara stelt de volgende vragen: Wie ben je, waarom ben je hier en waarom twijfelde je om vanavond te komen? Van magazijnmeester tot raadslid, van boer tot docent, tot programmeur, tot historicus en studenten zijn aanwezig en beantwoorden de vragen. Een aantal reacties:

‘Ik ben er omdat ik nieuwsgierig ben.’
‘Ik ben verslaafd aan de Veenkoloniën, er is hier een verhaal te vertellen.’
‘Ik wil geen vlammetje laten branden maar een veenbrand veroorzaken, want dit gebied moet aandacht krijgen.’
‘Mijn hart ligt bij dit gebied. We moeten ons verhaal uitdragen en onze afkomst niet verloochenen.’
‘Ik wil zorg dragen voor de jongeren in het gebied.’

Theatercollectief Ploech en Eide
Tamara Schoppert, Mees van den Bergh en Herman van de Wijdeven van theatercollectief Ploech en Eide zijn aanwezig. Ploech en Eide gaat de culturele productie maken voor de Veenkoloniën op basis van de verhalen van deze regio. In mei 2024 is het evenement te zien voor publiek. Ze willen van alles weten over de Veenkoloniën en laten zich deze avond inspireren.

Zorgen en oplossingen
Nadat de groep in tweetallen heeft uitgewisseld waar ieder van hen van ontvlamt (in positieve en negatieve zin), start er een actief groepsgesprek. Om beurten brachten de deelnemers een stelling in.  

‘Ik maak me ongelooflijk zorgen over de jongeren in de Veenkoloniën en de generaties die volgen.’

‘Er zijn ook mensen nodig die met hun handen bezig zijn. De nadruk ligt nu te veel op theorie.’

‘De jeugdzorg moet dichter bij de kinderen op school worden georganiseerd.’

‘We spreken te negatief over dit gebied. De peilstok van de onderzoekers gaat er te diep in.’

‘Herstel de kanalen en wijken! Daarmee lossen we het klimaatprobleem op.’

‘Met herstel van de kanalen en wijken lossen we het klimaatprobleem niet op. Water stroomt zo te snel weg. We moeten het water laten meanderen.’

‘De kanalen en wijken, de cultuur in de Veenkoloniën, moeten blijven. Wat er nu is moet blijven.’

‘Waarom zetten ze zonnepanelen en windmolens in onze voortuinen. Je verpest wat er nu is.’

‘Als je mensen niet meeneemt in de energietransitie, plaatsing van zonnepanelen en windmolens, dan worden de mensen kwaad en blijven ze kwaad.’

‘De participatiewet heeft ons land verdeeld, en daar is niets voor teruggekomen.’

‘De Wet op de jeugdzorg en de Wet passend onderwijs zijn niet goed uitgevoerd, het geld was er niet in de Veenkoloniën om het goed uit te voeren.’

Doe het zelf, maar wel samen
Sara vraagt tot slot de deelnemers om een paar mensen op te zoeken met wie zij wel een avond rondom een kampvuur zouden willen zitten. In elke kring brengt iemand een voorbeeld in waarin leefbaarheid in de knel kwam in deze regio. Vervolgens geeft de groep een advies. Een advies voor de gemeenschap of de gemeente.  

Ingebracht wordt dat een dorpsgenoot door samenloop van omstandigheden zijn huis niet in kan. De inbrenger van dit voorbeeld wist niet wat te doen, maar krijgt allerlei adviezen over wat ze had kunnen doen. De conclusie is dat het belangrijk is om problemen te delen met meer mensen, omdat dit een oplossing dichterbij brengt. Als gemeenschap kun je voor elkaar zorgen.

Sociale woningen worden afgebroken en daar komt geen sociale woningbouw voor terug. Dat kan en mag niet, er moet sociaal gebouwd worden, met name voor de jeugd, zo valt te horen.

,,Wij zijn van oudsher een ondernemend volk, dat betekent dat we nu als burger op moeten staan en vorm moeten gaan geven aan ons gebied.”

Dan volgen er concluderende adviezen voor de gemeenschap:

‘Doe het zelf, maar wel samen.’

‘We moeten onze regie in eigen hand nemen.’ 

‘We moeten zorgen dat we out of the box, creatief, denken, wat kan er wel? Wees brutaal.’

‘Als je hulp wordt aangeboden, neem dat dan aan, voel je niet zwak.’

Samen, trots en inspiratie
Sara eindigt de avond met de vraag wat mensen meenemen naar huis van deze avond: Samen, inspiratie, ontmoeting, wilskracht, trots, pit, moedigheid, indrukwekkend gevoel.

Uitnodiging Kampvuur
Tot slot bedankt ze iedereen voor het mooie gesprek en nodigt de aanwezigen uit voor de bijeenkomst Kampvuur op 29 november om 19.30 uur in buurthuis De Wending in Veendam. Tijdens deze publieksbijeenkomst worden de inwonersgesprekken samengepakt, nog meer verhalen gedeeld en presenteert collectief Ploech en Eide hun concept voor de culturele productie in mei 2024.

Deze avond is voor iedereen toegankelijk. Aanmelden kan via info@groningsvuur.nl.