Vonk in gebiedsdeel Ten Boer: een avond vol vurige meningen

Gea Smidt, artistiek leider van Gronings Vuur, heet iedereen van harte welkom en steekt van wal: ,,Vanavond nemen jullie deel aan ‘Vonk’, een bijeenkomst met mensen met een vurige mening. Eerder al hebben we tijdens Brandstof kennis gedeeld over dit gebied, en zijn we op een creatieve manier aan de slag gegaan met verhalen tijdens de eerste Creatieve Werkplaats”, zo begint ze.

,,Er volgen in de komende weken nog workshops met jongeren en er worden interviews afgenomen bij vijftien inwoners van dit gebied. Al deze verhalen vormen inspiratie voor regisseur Jos van Kan, die hiermee een theatervoorstelling gaat bedenken. Het concept van de voorstelling presenteert Jos op 28 maart in dorpshuis ‘t Holt in Ten Post. Ook geeft Jos dan aan hoe je mee kan doen. De voorstelling wordt voor publiek gespeeld in september van dit jaar.”

Sara Scholten, theatermaker, neemt vervolgens het woord over. ,,Vanavond gaan we het hebben over jullie leefgebied; de toekomst, de zorgen op het gebied van leefbaarheid en klimaatverandering en het omgaan met je omgeving. Jouw mening of idee mag tot zijn recht komen.”

Hierop volgt een voorstelronde, waarbij iedereen ook gevraagd wordt naar de reden van zijn of haar aanwezigheid, en wat eventueel een twijfel was om te komen. ‘Ik ben maar een voorbijganger’, ‘Ik had geen enkele twijfel’, ‘Doet mijn mening er wel toe, ik kom hier niet vandaan’, ‘Ik ben nieuwsgierig’, ‘Ik ben op zoek naar verbinding’, ‘Ik wil overal bij zijn’, zijn zomaar een paar opmerkingen die worden gemaakt. 

Sara vraagt iedereen om op deze avond vrijmoedig te spreken. Helder, stel geen vragen en de beleefdheid mag eraf. ,,Je zult zien dat je soms recht tegenover elkaar komt te staan, maar even later van standpunt wil veranderen. Dat mag! Zonder vonk geen zuurstof, geen vuur, we hebben juist alle meningen nodig om tot wijsheid te komen.”

Er worden tweetallen gevormd, waarbij de mensen elkaar moeten vertellen waar ze van ‘ontvlammen’ en blij van worden, en waar ze graag verandering in willen zien. Hierna vraagt Sara om in een grote kring te gaan staan. ,,We gaan een zogenaamd ‘gesprek op voeten’ voeren. Iemand mag een stelling innemen, en degenen die het ermee eens zijn kunnen achter deze persoon gaan staan. Ben je het er absoluut mee oneens, dan sta je er tegenover. Het gaat over jullie leefomgeving, waar ben je bang voor, waar hoopvol over. Over de toekomst, de gevaren, waar moet de aandacht naartoe.”

De eerste mening wordt gedeeld: ,,Het is in Ten Boer meestal trekken aan een dood paard!” De aanwezigen scharen zich hier voor een groot deel achter, een enkeling blijf er tegenover staan. Deze deelt vervolgens zijn mening: ,,Ik zie dat paard helemaal niet! We hebben hier juist iets onmogelijks neer kunnen zetten. Ten Boer heeft een mooie toekomst om het onmogelijke waar te maken!”

Wat volgt is een vurig gesprek, waarin verschillende stellingen en meningen worden gedeeld:

• Ten Boer biedt mooie kansen, maar of het gaat gebeuren?
• Die verantwoordelijkheid moeten wij zelf pakken.
• Er is een tweedeling in Ten Boer: tussen oud-Ten Boersters en nieuwe mensen.
• Er is te weinig menskracht op veel fronten
• Er wordt veel georganiseerd voor het dorp Ten Post, maar weinig voor Garmerwolde
• Je moet participeren in de samenleving van je dorp.
• Je moet helemaal niks!
• Conservatieven en progressief bestaan naast elkaar.
• Mensen uit Ten Boer zijn gereserveerd.
• Ik ken juist al mijn buren, ben overal in huis geweest.

Hierna worden opnieuw groepjes gevormd. Sara: ,,Kies de mensen waarmee je rond een kampvuur wil zitten, en vertel elkaar een verhaal over jezelf of uit je omgeving, waarbij iemand in de knel kwam. Luister naar elkaar, en bespreek samen een advies dat je aan diegene kan geven.”

Uit deze gesprekken komen de volgende adviezen:

• Groep 1: Eén van ons zet zich enorm in voor mensen die lijden onder de aardbevingsproblematiek. Hij krijgt hier veel energie van, maar zijn omgeving niet altijd. Hij adviseert anderen om hulp te zoeken. We adviseren hem om zelf zijn grenzen te bewaken. In het klaarstaan voor anderen kun je jezelf voorbijlopen.
• Groep 2: Het blijkt moeilijk om in Ten Boer nieuwe initiatieven tot wasdom te laten komen. Ons advies aan de gemeenschap is om tijd hiervoor te nemen en te geven, en initiatieven breder te trekken zodat meer mensen de schouders eronder kunnen zetten. Wij zijn zelf de ambassadeurs.
• Groep 3: Wij hoorden een verhaal van een echtpaar van in de tachtig, waarvan de vrouw dementerend was. Zij moesten tijdelijk verhuizen naar een wisselwoning. Haar echtgenoot maakte zich hier ernstige zorgen over. Ons advies aan de gemeenschap is om om te zien naar de ander, en zulke mensen actief te betrekken bij activiteiten. Dat werkt beter dan ‘een flyer in de brievenbus’. Een burgervader zou heel mooi zijn: een persoon die de inwoners kent, mensen kan verbinden en op de hoogte is wat er gebeurt. Er wordt opgemerkt dat een burgemeester zoals deze er vroeger in de dorpen was, niet meer bestaat ,,Er komt soms een wethouder op bezoek, in een dienstauto met chauffeur. Daar walg ik van!”

Sara vat de adviezen samen: ,,In het kort gezegd zeggen jullie: bewaak je grenzen, zoek hulp wanneer je het nodig hebt, en verbind!”

Tenslotte vraagt Sara iedereen om in één woord iets over de avond te zeggen. Een paar uitspraken: “Interessant, verbindend, inspiratie en energie, grote verschillen, tijd vloog voorbij, veel over het heden”.

Aanjager Michiel Rasker bedankt de mensen voor het feit dat ze op zijn uitnodiging zijn ingegaan, en vraagt of iedereen heeft kunnen zeggen wat hij of zij kwijt wilde.

Eén van de deelnemers voegt toe dat het niet ging over natuur of biodiversiteit. ,,Verder liggen in dit gebied veel kansen, maar die hebben we vanavond niet besproken. De basis is niet op orde, en dat verlamt. Maar er komt ook een moment dat we ons moeten afvragen hoe we samenleven en de verbinding zoeken.”

Regisseur Jos van Kan neemt nog kort het woord: ,,,Deze avond heeft mij nieuwe inzichten gegeven. Ik vraag jullie om letterlijk om een ander bij de hand te nemen, en neem iemand mee naar de Kampvuur-avond!”

Hierna praat iedereen nog even na onder het genot van een drankje, en worden verschillende kwesties over het gebiedsdeel Ten Boer informeel met elkaar doorgenomen.

Volgende bijeenkomst
Sara bedankt iedereen voor zijn of haar aanwezigheid. De volgende bijeenkomst is woensdag 12 maart; de tweede Creatieve Werkplaats, in Dorpshuis De Leeuw in Garmerwolde. Uiteraard zijn jongeren ook welkom, graag zelfs. Aanmelden voor deze avond kan via info@groningsvuur.nl of via dit formulier.

Foto’s: Marijn Boeré.